De EU Omnibus Directive: Wat moet jij weten?
Als je werkt bij een bedrijf dat onder de CSRD-rapportageplicht valt, is het waarschijnlijk dat je de term EU Omnibus Directive al hebt gehoord. Misschien denk je: “Weer een nieuwe regel? Wat betekent dit voor ons bedrijf?” Geen zorgen, wij leggen het in gewone-mensentaal uit.
Op 8 november 2024, tijdens een persconferentie na de informele bijeenkomst tussen staatshoofden in Boedapest, deed Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, een belangrijke aankondiging. Ze kondigde aan dat de Europese Commissie werkt aan een Omnibusverordening om de bureaucratie te verminderen. Hierbij verwees ze specifiek naar de ‘driehoek’ van de EU Taxonomy, CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive).
De EU Omnibus Directive is een poging van de Europese Unie om een heleboel complexe regelgeving overzichtelijker en werkbaarder te maken. Het woord “omnibus” betekent letterlijk “voor iedereen”. Het idee is simpel: het combineren, stroomlijnen en verduidelijken van verschillende wetgevingen rondom duurzaamheid en bedrijfsvoering, zodat het makkelijker wordt om compliant te zijn.
Inmiddels is op 26 februari jongstleden het voorstel voor de Omnibusverordening gedaan door de Europese Commissie. En deze heeft flinke consequenties voor de drie eerder genoemde wetten en verordeningen.
Maar hoe zit dat in de praktijk? Zoals je in de link wel kunt zien is het een ingewikkelde wettekst, maar laten we het concreet maken met voorbeelden en verbanden naar bekende termen zoals de CSRD, de EU Taxonomie, en de CSDDD.
De EU Omnibus Directive in het kort
- Combineert en vereenvoudigt bestaande wetten zoals de CSRD, EU Taxonomie en CSDDD.
- Maakt rapporteren makkelijker en overzichtelijker.
- Kan tijd en geld besparen, maar roept ook kritiek op vanwege mogelijke versoepeling van regels.
Vraag aan jou: Hoe kan jouw bedrijf de kansen van de Omnibus Directive benutten zonder de kern van duurzaamheid uit het oog te verliezen?
Waarom is de EU Omnibus Directive belangrijk?
De Omnibus Directive bundelt belangrijke onderdelen van bestaande wetten. Het gaat vooral om het vereenvoudigen van de uitvoering van regels die bedrijven al kennen. Dit heeft drie grote voordelen:
- Eén richtlijn, meer overzicht
Bedrijven hoeven niet langer afzonderlijke regels na te pluizen; alles staat in één framework. Denk aan een verzamelbundel van de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en de EU Taxonomie. - Beter voorspelbaar
Omdat regels zijn afgestemd en versimpeld, kun je gemakkelijker zien wat jouw bedrijf moet doen om duurzaamheidsdoelen te halen. - Kostenbesparing
Door minder dubbele rapportages en duidelijkere richtlijnen kun je tijd en geld besparen op compliance.
Hoe zit het met de connectie tot de EU Taxonomie, CSRD en CSDDD?
Om te begrijpen hoe de EU Omnibus Directive werkt, is het belangrijk te weten hoe deze aansluit bij drie andere belangrijke EU-regels:
- EU Taxonomie
Dit is als het ware een groen label voor activiteiten van bedrijven. Het bepaalt of jouw bedrijf duurzaam is. De Omnibus Directive maakt het makkelijker om deze criteria te integreren in je rapportages, bijvoorbeeld door uniforme definities.Voorbeeld: Stel, je investeert in zonneparken. Onder de Omnibus Directive krijg je duidelijke richtlijnen hoe je deze investering kwalificeert als “duurzaam” volgens de Taxonomie. - CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive)
Deze verplicht grote bedrijven om transparanter te zijn over duurzaamheid. De Omnibus Directive neemt de ingewikkelde onderdelen van de CSRD over en schaaft ze glad. Minder grijze gebieden, dus minder discussie met auditors.Voorbeeld: Bedrijven met meer dan 250 werknemers moeten rapporteren over CO2-uitstoot. Met de Omnibus Directive weet je precies hoe je dat berekent en rapporteert. - CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive)
Dit gaat over de verantwoordelijkheid van bedrijven in hun hele toeleveringsketen. De Omnibus Directive kan zorgen voor vereenvoudiging door richtlijnen te standaardiseren.Voorbeeld: Stel, je inkoopt uit Azië en jouw leverancier houdt zich niet aan arbeidsrechten. Dankzij de Omnibus Directive weet je beter wat jouw verplichtingen zijn en welke stappen je moet nemen.
Kansen én kritiek
De Omnibus Directive klinkt als muziek in de oren, toch? Maar er is ook een kritische noot te kraken.
- Voordeel: Het bundelen van regels is efficiënt en verlaagt administratieve lasten. Vooral voor bedrijven die nu verdwalen in de jungle van EU-regelgeving.
- Kritiek: Sommige onderdelen van de richtlijnen, zoals strenge rapportage-eisen, worden mogelijk afgezwakt of zelfs verwijderd om bedrijven “tegemoet te komen”.
En daar wringt de schoen. Als regels te veel versoepeld worden, kan dit ten koste gaan van de duurzaamheidseffecten. Stel je voor dat de eisen rondom mensenrechten in de toeleveringsketen worden afgezwakt. Dat zou indruisen tegen de oorspronkelijke doelen van de EU: een duurzame en eerlijke economie.
Hoe past de EU Omnibus Directive bij Robin Good?
Bij Robin Good houden we van eenvoud en werkbare oplossingen. Dat is precies wat de Omnibus Directive probeert te doen: ingewikkelde wetten combineren en begrijpelijk maken. Dit past naadloos bij onze aanpak, want wij geloven dat bedrijven niet alleen regels moeten naleven, maar ook zelf actief moeten bijdragen aan een betere wereld.
Tegelijkertijd zijn we kritisch. Als belangrijke onderdelen van bestaande richtlijnen worden uitgekleed, loopt de EU het risico om de kern van de duurzame transitie te ondermijnen. Het is een dunne lijn tussen eenvoud en effectiviteit.
Wat is een Omnibusverordening?
Een Omnibusverordening is een juridisch instrument waarmee de EU bestaande wetgeving kan vereenvoudigen. Dit middel wordt vaker gebruikt om regelgeving toegankelijker en efficiënter te maken. Een verdere toelichting vanuit de EU vind je hier.
Wat betekent de EU Omnibus Directive voor de CSRD?
Hoewel Von der Leyen duidelijk maakte dat de inhoud van de CSRD en andere richtlijnen blijft staan, zorgen haar uitspraken voor onduidelijkheid over de mogelijke wijzigingen in de rapportageverplichtingen. De focus lijkt te liggen op het verminderen van overlap en dubbele informatieverzoeken, maar concrete details blijven voorlopig uit.
Haar letterlijke statement luidt:
“The content of the laws is good – we want to maintain it and we will maintain it – but the way we get there, the questions we are asking, the data points we are collecting, is too much – often redundant, often overlapping – so our task is to reduce this bureaucratic burden without changing the correct content of the laws.”
Daarmee heeft Von der Leyen dus benadrukt dat de inhoud van de richtlijnen ongewijzigd blijft.
Wil je weten hoe jij snel en eenvoudig aan de slag kunt gaan met de verduurzaming van jouw organisatie?
Download dan ons whitepaper: In zeven stappen duurzaam
De officiële status van de Omnibus Directive
Op 26 februari 2025 presenteerde de Europese Commissie het zogeheten “omnibus voorstel” dat de bestaande ESG-wetgeving flink onder druk zet. Na de initiële schok en opschudding is het nu tijd om kritisch te kijken naar wat dit betekent voor het Nederlandse MKB. Want hoewel het voorstel bedrijven lijkt te “bevrijden” van rapportageverplichtingen, schuilt er een diepere waarheid achter deze ontwikkeling.
De belangrijkste feiten op een rij:
– Verhoogde drempel: De rapportageplicht geldt alleen nog voor ondernemingen met meer dan 1.000 werknemers (en óf een omzet boven €50 miljoen, óf een balanswaarde boven €25 miljoen)
– Uitstel met twee jaar: Voor bedrijven die vanaf 2026 moesten rapporteren (“wave 2”), waaronder grote niet-PIE ondernemingen
– MKB vrijgesteld: Beursgenoteerde MKB-bedrijven vallen niet langer onder verplichte rapportage
– Geen redelijke assurance: De geplande overgang van beperkte naar redelijke assurance is geschrapt
– Vereenvoudigde standaarden: Minder verplichte datapunten en meer focus op kwantitatieve data
Conclusie
Met het omnibus voorstel heeft de Europese Commissie een flinke stap terug gedaan in de CSRD, CSDDD en de EU-Taxonomie. Onder het mom van het behoud van de Europese concurrentiekracht is gekozen voor een forse vermindering van de administratieve lasten. Of de gestelde doelen daarmee ook overeind kunnen blijven is nog te bezien.
Veel nog onbekend: Blijf op de hoogte
Hoewel de EU Omnibus Directive bedoeld is om zaken eenvoudiger en overzichtelijker te maken, zijn er nog veel details onduidelijk. Denk bijvoorbeeld aan hoe bepaalde onderdelen van de CSRD, EU Taxonomie, en CSDDD precies geïntegreerd worden. Er zijn ook discussies gaande over welke eisen mogelijk afgezwakt worden om bedrijven tegemoet te komen.
En misschien wel het meest belangrijke, in het voorstel is niets opgenomen over hoe om te gaan met de huidige verplichtingen in de periode dat het voorstel behandeld wordt. De komenden maanden blijft er dus vooral nog veel onduidelijkheid.
Deze onzekerheden maken het lastig om nu al een volledig beeld te schetsen van wat de Omnibus Directive precies betekent voor jouw bedrijfsvoering. Wat we wel weten, is dat de EU hard werkt aan het uitrollen van de richtlijn in 2025. De kans is groot dat er nog aanpassingen en verduidelijkingen komen.
Daarom is het slim om deze pagina in de gaten te houden. Zodra er updates beschikbaar zijn, zorgen wij dat je als eerste op de hoogte bent van wat de veranderingen inhouden en hoe jouw bedrijf daarop kan inspelen. Lees ook eens dit artikel: Omnibus | Alles wat je moet weten en doen.
Blijf terugkomen voor de laatste inzichten en praktische tips rondom de Omnibus Directive. Speciaal voor jou maken wij ingewikkelde wetten werkbaar!
Of meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Robin Good
Sustainability with a smile
Ons motto is niet voor niks, Sustainability with a smile! We vinden het belangrijk dat jij op een leuke manier aan de slag gaat met thema’s als duurzaamheid, MVO, CSR en ESG. Daarom hebben wij een programma ontwikkeld om jou en jouw organisatie op weg te helpen in de voorbereiding op de CSRD.
