Wat is Omnibus? Europese duurzaamheidswetgeving

De EU Omnibus Directive: Wat moet jij weten?

Als je werkt bij een bedrijf dat onder de CSRD-rapportageplicht valt, is het waarschijnlijk dat je de term EU Omnibus Directive al hebt gehoord. Misschien denk je: “Weer een nieuwe regel? Wat betekent dit voor ons bedrijf?” Geen zorgen, wij leggen het in gewone-mensentaal uit.

Op 8 november 2024, tijdens een persconferentie na de informele bijeenkomst tussen staatshoofden in Boedapest, deed Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, een belangrijke aankondiging. Ze kondigde aan dat de Europese Commissie werkt aan een Omnibusverordening om de bureaucratie te verminderen. Hierbij verwees ze specifiek naar de ‘driehoek’ van de EU Taxonomy, CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive).

De EU Omnibus Directive is een poging van de Europese Unie om een heleboel complexe regelgeving overzichtelijker en werkbaarder te maken. Het woord “omnibus” betekent letterlijk “voor iedereen”. Het idee is simpel: het combineren, stroomlijnen en verduidelijken van verschillende wetgevingen rondom duurzaamheid en bedrijfsvoering, zodat het makkelijker wordt om compliant te zijn.

Maar hoe zit dat in de praktijk? Zoals je in de link wel kunt zien is het een ingewikkelde wettekst, maar laten we het concreet maken met voorbeelden en verbanden naar bekende termen zoals de CSRD, de EU Taxonomie, en de CSDDD.

Waarom is de EU Omnibus Directive belangrijk?

De Omnibus Directive bundelt belangrijke onderdelen van bestaande wetten. Het gaat vooral om het vereenvoudigen van de uitvoering van regels die bedrijven al kennen. Dit heeft drie grote voordelen:

  1. Eén richtlijn, meer overzicht
    Bedrijven hoeven niet langer afzonderlijke regels na te pluizen; alles staat in één framework. Denk aan een verzamelbundel van de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en de EU Taxonomie.
  2. Beter voorspelbaar
    Omdat regels zijn afgestemd en versimpeld, kun je gemakkelijker zien wat jouw bedrijf moet doen om duurzaamheidsdoelen te halen.
  3. Kostenbesparing
    Door minder dubbele rapportages en duidelijkere richtlijnen kun je tijd en geld besparen op compliance.

Hoe zit het met de connectie tot de EU Taxonomie, CSRD en CSDDD?

Om te begrijpen hoe de EU Omnibus Directive werkt, is het belangrijk te weten hoe deze aansluit bij drie andere belangrijke EU-regels:

  1. EU Taxonomie
    Dit is als het ware een groen label voor activiteiten van bedrijven. Het bepaalt of jouw bedrijf duurzaam is. De Omnibus Directive maakt het makkelijker om deze criteria te integreren in je rapportages, bijvoorbeeld door uniforme definities.Voorbeeld: Stel, je investeert in zonneparken. Onder de Omnibus Directive krijg je duidelijke richtlijnen hoe je deze investering kwalificeert als “duurzaam” volgens de Taxonomie.
  2. CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive)
    Deze verplicht grote bedrijven om transparanter te zijn over duurzaamheid. De Omnibus Directive neemt de ingewikkelde onderdelen van de CSRD over en schaaft ze glad. Minder grijze gebieden, dus minder discussie met auditors.Voorbeeld: Bedrijven met meer dan 250 werknemers moeten rapporteren over CO2-uitstoot. Met de Omnibus Directive weet je precies hoe je dat berekent en rapporteert.
  3. CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive)
    Dit gaat over de verantwoordelijkheid van bedrijven in hun hele toeleveringsketen. De Omnibus Directive kan zorgen voor vereenvoudiging door richtlijnen te standaardiseren.Voorbeeld: Stel, je inkoopt uit Azië en jouw leverancier houdt zich niet aan arbeidsrechten. Dankzij de Omnibus Directive weet je beter wat jouw verplichtingen zijn en welke stappen je moet nemen.

Kansen én kritiek

De Omnibus Directive klinkt als muziek in de oren, toch? Maar er is ook een kritische noot te kraken.

  • Voordeel: Het bundelen van regels is efficiënt en verlaagt administratieve lasten. Vooral voor bedrijven die nu verdwalen in de jungle van EU-regelgeving.
  • Kritiek: Sommige onderdelen van de richtlijnen, zoals strenge rapportage-eisen, worden mogelijk afgezwakt of zelfs verwijderd om bedrijven “tegemoet te komen”.

En daar wringt de schoen. Als regels te veel versoepeld worden, kan dit ten koste gaan van de duurzaamheidseffecten. Stel je voor dat de eisen rondom mensenrechten in de toeleveringsketen worden afgezwakt. Dat zou indruisen tegen de oorspronkelijke doelen van de EU: een duurzame en eerlijke economie.

Hoe past dit EU Omnibus Directive bij Robin Good?

Bij Robin Good houden we van eenvoud en werkbare oplossingen. Dat is precies wat de Omnibus Directive probeert te doen: ingewikkelde wetten combineren en begrijpelijk maken. Dit past naadloos bij onze aanpak, want wij geloven dat bedrijven niet alleen regels moeten naleven, maar ook zelf actief moeten bijdragen aan een betere wereld.

Tegelijkertijd zijn we kritisch. Als belangrijke onderdelen van bestaande richtlijnen worden uitgekleed, loopt de EU het risico om de kern van de duurzame transitie te ondermijnen. Het is een dunne lijn tussen eenvoud en effectiviteit.

De EU Omnibus Directive in het kort

  • Combineert en vereenvoudigt bestaande wetten zoals de CSRD, EU Taxonomie en CSDDD.
  • Maakt rapporteren makkelijker en overzichtelijker.
  • Kan tijd en geld besparen, maar roept ook kritiek op vanwege mogelijke versoepeling van regels.

Vraag aan jou: Hoe kan jouw bedrijf de kansen van de Omnibus Directive benutten zonder de kern van duurzaamheid uit het oog te verliezen?

Wat is een Omnibusverordening?

Een Omnibusverordening is een juridisch instrument waarmee de EU bestaande wetgeving kan vereenvoudigen. Dit middel wordt vaker gebruikt om regelgeving toegankelijker en efficiënter te maken. Een verdere toelichting vanuit de EU vind je hier.

Wat betekent de EU Omnibus Directive voor de CSRD?

Hoewel Von der Leyen duidelijk maakte dat de inhoud van de CSRD en andere richtlijnen blijft staan, zorgen haar uitspraken voor onduidelijkheid over de mogelijke wijzigingen in de rapportageverplichtingen. De focus lijkt te liggen op het verminderen van overlap en dubbele informatieverzoeken, maar concrete details blijven voorlopig uit.

Haar letterlijke statement luidt:

“The content of the laws is good – we want to maintain it and we will maintain it – but the way we get there, the questions we are asking, the data points we are collecting, is too much – often redundant, often overlapping – so our task is to reduce this bureaucratic burden without changing the correct content of the laws.”

Daarmee heeft Von der Leyen dus benadrukt dat de inhoud van de richtlijnen ongewijzigd blijft.

 

Wil je weten hoe jij snel en eenvoudig aan de slag kunt gaan met de verduurzaming van jouw organisatie?
Download dan ons whitepaper: In zeven stappen duurzaam

Officiële Status van de EU Omnibus Directive

De EU Omnibus Directive, formeel bekend als Richtlijn (EU) 2019/2161, werd op 27 november 2019 aangenomen en trad op 7 januari 2020 in werking. Deze richtlijn heeft tot doel de consumentenbeschermingsregels binnen de EU te moderniseren en de handhaving ervan te versterken.

Implementatie in Lidstaten

EU-lidstaten waren verplicht om de Omnibus-richtlijn uiterlijk op 28 november 2021 om te zetten in hun nationale wetgeving en deze vanaf 28 mei 2022 toe te passen. Hoewel veel landen deze deadlines hebben gehaald, zijn er lidstaten waar de omzetting vertraging heeft opgelopen. Zo werd in België de richtlijn pas in mei 2022 in nationale wetgeving omgezet, net op tijd voor de inwerkingtreding op 28 mei 2022.

Belangrijkste Wijzigingen

De Omnibus-richtlijn brengt significante wijzigingen aan in vier bestaande EU-consumentenbeschermingsrichtlijnen:

  1. Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken (2005/29/EC): Versterkt de regels tegen misleidende en agressieve commerciële praktijken.
  2. Richtlijn Consumentenrechten (2011/83/EU): Breidt consumentenrechten uit naar digitale inhoud en diensten, inclusief die welke worden geleverd in ruil voor persoonlijke gegevens.
  3. Richtlijn Oneerlijke Contractvoorwaarden (93/13/EEC): Verhoogt de transparantie en eerlijkheid van contractvoorwaarden.
  4. Richtlijn Prijsindicatie (98/6/EC): Introduceert strengere regels voor prijsverminderingen en prijstransparantie.

Handhaving en Sancties

Een opvallend aspect van de Omnibus-richtlijn is de introductie van strengere sancties voor inbreuken op consumentenrechten. Lidstaten moeten zorgen voor effectieve, proportionele en afschrikwekkende sancties, waaronder boetes die kunnen oplopen tot 4% van de jaarlijkse omzet van de handelaar in de betrokken lidstaat of lidstaten, of tot €2 miljoen indien de omzet niet kan worden vastgesteld.

Recente Ontwikkelingen

In november 2024 kondigde de Europese Commissie plannen aan voor een nieuwe “Omnibus”-verordening, gericht op het consolideren en vereenvoudigen van bestaande ESG-rapportageverplichtingen, zoals de CSRD, de EU-taxonomie en de CSDDD. Deze verordening, die naar verwachting op 26 februari 2025 wordt gepubliceerd, heeft tot doel de administratieve lasten voor bedrijven te verminderen en de concurrentiekracht van de EU te versterken.

Conclusie

De EU Omnibus Directive van 2019 heeft een significante impact gehad op de consumentenbeschermingsregels binnen de EU, met als doel deze te moderniseren en de handhaving te versterken. Met de aankomende Omnibus-verordening in 2025 streeft de EU ernaar om verdere vereenvoudigingen door te voeren, met name op het gebied van ESG-rapportage, om zo de efficiëntie en transparantie voor zowel bedrijven als consumenten te vergroten.

EU Omnibus

Veel nog onbekend: Blijf op de hoogte

Hoewel de EU Omnibus Directive bedoeld is om zaken eenvoudiger en overzichtelijker te maken, zijn er nog veel details onduidelijk. Denk bijvoorbeeld aan hoe bepaalde onderdelen van de CSRD, EU Taxonomie, en CSDDD precies geïntegreerd worden. Er zijn ook discussies gaande over welke eisen mogelijk afgezwakt worden om bedrijven tegemoet te komen.

Deze onzekerheden maken het lastig om nu al een volledig beeld te schetsen van wat de Omnibus Directive precies betekent voor jouw bedrijfsvoering. Wat we wel weten, is dat de EU hard werkt aan het uitrollen van de richtlijn in 2025. De kans is groot dat er nog aanpassingen en verduidelijkingen komen.

Daarom is het slim om deze pagina in de gaten te houden. Zodra er updates beschikbaar zijn, zorgen wij dat je als eerste op de hoogte bent van wat de veranderingen inhouden en hoe jouw bedrijf daarop kan inspelen.

Blijf terugkomen voor de laatste inzichten en praktische tips rondom de Omnibus Directive. Speciaal voor jou maken wij ingewikkelde wetten werkbaar!

Of meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Robin Good

Sustainability with a smile

Ons motto is niet voor niks, Sustainability with a smile! We vinden het belangrijk dat jij op een leuke manier aan de slag gaat met thema’s als duurzaamheid, MVO, CSR en ESG. Daarom hebben wij een programma ontwikkeld om jou en jouw organisatie op weg te helpen in de voorbereiding op de CSRD.

Contact opnemen

Laat je gegevens achter en we nemen direct contact met je op!

×