Zonder strategie lopen jouw duurzame doelstellingen al gauw in de soep! Benieuwd hoe jij begint met het opstellen van een duurzaamheidsstrategie? In deze blog vertellen we je hoe je in 5 stappen naar een duurzaamheidsstrategie toewerkt.
Inhoudsopgave
Waarom verduurzamen met een duurzaamheidsstrategie?
Wil je verduurzamen? Dan zul je realistische doelen op moeten stellen! Net zoals met je andere bedrijfsdoelstellingen eigenlijk. Ook deze ga je niet halen zonder een duidelijke strategie. Voordat je een duurzaamheidsstrategie opstelt zul je dus eerst een helder beeld moeten hebben van hoe je ervoor staat en waar je naartoe wil.
Met een duurzaamheidsstrategie zorg je ervoor dat duurzaamheid uiteindelijk in je organisatie gewaarborgd wordt. Duurzaamheid vraagt om de nodige gedragsverandering, het gaat namelijk om keuzes maken. Het liefst ben je daar niet altijd elke dag bewust mee bezig, maar zorg je dat het vanzelf gaat.
We zeggen vaak: In eerste instantie zijn de mensen in je organisatie onbewust – onbekwaam als het om duurzaamheid gaat, maar we willen juist dat ze onbewust – bekwaam worden.
Van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam
Wanneer wij een duurzaamheidsstrategie opstellen houden we altijd rekening met 4 verschillende fasen volgens de leercurve van Maslow. We zorgen er uiteindelijk voor dat de mensen in jouw organisatie (zowel op de werkvloer als in de directie) van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam gaan. De verschillende fases zijn:
Onbewust onbekwaam
In deze eerste fase weten de mensen in je organisatie nog maar weinig van duurzaamheid, of duurzaam gedrag. Men maakt onbewust keuzes die niet duurzaam zijn, ze weten namelijk niet beter. De eerstvolgende stap is daarom ook het creëren van bewustwording. Door medewerkers te leren over duurzaamheid en duurzame keuzes, maak je ze bewust van hun eigen gedrag en welke impact dit gedrag op de planeet heeft.
Bewust onbekwaam
Na het creëren van bewustwording zijn de mensen in je organisatie bewust onbekwaam. Ze zijn zich bewust van hun eigen gedrag en het feit dat dit moet veranderen, maar weten nog niet in welke hoedanigheid. In deze fase is het belangrijk dat nieuw gedrag wordt aangeleerd. Welke slechte keuzes dienen vermeden te worden en welke goede keuzes kunnen we in plaats daarvan maken?
Bewust bekwaam
De mensen in je organisatie zijn zich bewust van wat gewenst gedrag is, daarnaast weten ze hoe ze de juiste keuzes maken en waar ze op moeten letten. Het maken van deze besluiten kost op dit moment nog moeite. In andere woorden, het maken van de juiste beslissingen gaat nog niet vanzelf. In deze laatste stap in de leercurve is het belangrijk dat goed gedrag geautomatiseerd wordt. Hierdoor wordt duurzaamheid in je organisatie verankerd.
Onbewust bekwaam
In deze laatste fasen gaat duurzaamheid vanzelf. Medewerkers weten hoe ze de juiste keuzes maken en doen dit zonder erover na te denken. Vooral dit laatste is essentieel. Zo zorg je er namelijk voor dat oude gewoontes niet zomaar terugkruipen in je organisatie.
In 5 stappen naar een duurzaamheidsstrategie
Voor het opstellen van een duurzaamheidsstrategie zul je 5 belangrijke stappen moeten volgen. We leggen je stap-voor-stap uit waar je aan moet denken.
Stap 1: Hoe sta je ervoor?
Iedere goede strategie begint met een analyse van je huidige situatie. Ook wanneer we het hebben over verduurzaming is dit belangrijk. Wees kritisch naar jezelf. Hoe sta je er op dit moment voor op het gebied van ecologische- en maatschappelijke duurzaamheid.
In andere woorden: welke impact heeft jouw organisatie op de buitenwereld? Zowel op ecologisch als maatschappelijk vlak. Dat is niet altijd even makkelijk meetbaar. Maak voor jezelf dus eerst duidelijk welke cijfers belangrijk zijn voor jouw verduurzamingstraject en hoe je deze gaat meten.
Daarnaast is het belangrijk dat je gebruikt maakt van benchmarking. Hoe staan andere bedrijven in jouw branche ervoor? Zijn zij al bezig met verduurzaming? Zo ja, hoe pakken ze dat op dit moment aan? Wat is hun impact op de planeet? En naar welke doelen werken ze toe. Goede benchmarking is essentieel als je wil weten hoe je organisatie er écht voor staat.
Stap 2: Duidelijk doelen bepalen
Wanneer je in kaart hebt gebracht hoe je er op dit moment voor staat wordt het tijd om doelen te stellen. Waar wil je naartoe als organisatie? Je kunt hier bijvoorbeeld de cijfers van je benchmarking voor gebruiken, maar veel organisaties stellen bijvoorbeeld ook doelen als “CO2 neutraal worden voor 2030”.
Dat soort doelen doelen applaudisseren we graag, toch is dit niet voor iedere organisatie even makkelijk. Goede doelstellingen zijn pittig, maar wel realistisch. Wanneer je doelen stelt waarvan eigenlijk al op voorhand duidelijk is dat ze niet of nauwelijks haalbaar zijn kun je beter je doel wat naar beneden bijstellen. Zo behoudt je ook draagvlak voor verandering in je organisatie.
Ook is het belangrijk dat je niet alleen een hoofddoel opstelt (die vaak verder in de toekomst ligt), het opstellen van goede sub-doelen is minstens zo belangrijk. Dit zijn namelijk de tussenstappen om je hoofddoel te halen. Denk bijvoorbeeld aan “voor het einde van 2023 moeten alle spotjes in ons bedrijfspand vervangen zijn door ledlampen”. Goede (sub)doelen stel je altijd SMART op. Dat wil zeggen:
-
-
- Specifiek
- Meetbaar
- Acceptabel
- Realistisch
- Tijdgebonden
-
Stap 3: KPI’s en doelen opstellen
Nadat je hoofd- en subdoelen bepaald zijn wordt het tijd om je KPI’s te bepalen. KPI’s zijn Kritieke Prestatie Indicatoren. Deze zijn bedoeld om je voortgang te meten gedurende je traject. Begin je in 2020 met verduurzamen en wil je in 2030 volledig klimaatneutraal opereren? Dan zul je bijvoorbeeld in 2025 je CO2 uitstoot al gehalveerd moeten hebben.
Wanneer je als organisatie niet met KPI’s werkt of wanneer je deze niet goed formuleert is het lastig concrete voortgang te meten. Hierdoor weet je eigenlijk niet hoe je ervoor staat, of wanneer je bij moet stellen.
Een andere valkuil bij het opstellen van KPI’s is het formuleren van teveel verschillende punten. Wanneer je teveel KPI’s opstelt verwaterd je focus. Het is voor je organisatie niet meer duidelijke welke subdoelen prioriteit behoeven. Daarnaast ga je hierdoor bepaalde KPI’s waarschijnlijk niet halen, waardoor je jouw plannen constant bij moet stellen.
Stap 4: Gedragsverandering
Duurzaamheid gaat over gedrag. Het maken van de juiste keuzes en beslissingen. Wanneer je organisatie op dit moment niet duurzaam opereert, dan komt dat omdat er geen duurzame keuzes gemaakt worden. Zoals je hierboven al hebt kunnen lezen is dat vaak onbewust. Het is dus belangrijk dat dit stukje bewustwording wordt gecreëerd. Dit is in onze ogen de eerste stap naar een blijvende gedragsverandering.
Het is belangrijk dat je dit stuk niet onderschat. Uiteindelijk valt of staat de duurzaamheid van je organisatie bij de mensen die bij jou op de vloer rondlopen. Maak een plan waarbij je voldoende rekening houdt met de mensen in je organisatie. Kom regelmatig samen met je personeel en bedenk hoe je hen kunt betrekken in het proces.
Zorg dat je voldoende draagvlak creëert voordat je begint voordat je begint met verduurzamen. Laat de mensen in je organisatie actief meedenken en betrek ze in de veranderingen die ze te wachten staan.
*Wist je dat we verschillende workshops aanbieden om deze gedragsverandering in gang te zetten?
Stap 5: Verandering waarborgen
Een laatste stap waar je over na moet denken is het waarborgen van verandering. Hoe zorg je straks dat jij en je mensen de juiste keuze blijven maken? Je zult hier een aantal processen voor op moeten stellen. Deze processen zijn bedoeld om verduurzaming vanzelf te laten verlopen.
Je kunt deze processen in allerlei vormen en maten inrichten, maar het belangrijkste is dat ze het keuzeproces voor verduurzaming automatiseren. Zo blijft er namelijk maar één optie over, en dat is de juiste!
De beste manier om gedragsverandering te waarborgen is door verbinding. Maak duurzaamheid onderdeel van je bedrijfsidentiteit. Iedereen moet aan boord zijn met jouw duurzame doelstellingen, zorg dus dat alle neuzen dezelfde kant op blijven wijzen, dan volgen de duurzame keuzes vanzelf.
Duurzaamheidsstrategie op laten stellen? We helpen je graag!
Wil jij een duurzaamheidsstrategie opstellen? Robin Good denkt graag met je mee! Bij het opstellen van een duurzaamheidsstrategie kunnen we rekening houden met de 17 Sustainable Development Goals, ESG, CSRD, ISO 2600, People-Planet-Profit, WET IMVO of een andere pijler.
Daarnaast creëren we draagvlak binnen je organisatie en zorgen we voor doelstellingen die realistisch zijn, zonder dat je alles halsoverkop om hoeft te gooien. WIl jij meer weten over onze diensten? Lees alles over onze duurzaamheidsstrategieën.